LED, ingilizce’de Light Emitting Diode kelimelerinin kısaltılmış halidir. Türkçesi “Işık Yanan Diyot” anlamına gelir. Diyot, akımın yalnızca bir yönden geçmesini sağlayan iki bacaklı yarı-iletken bir devre elemanıdır. Başka bir deyişle Üzerinden akım geçtiğinde üretiminde kullanılan maddenin cinsine göre ışık yayan yarı iletkenlerdir. Ana maddesi silikondur.
LED’in Tarihçesi
Elektrolüminesans fenomeni, ilk olarak 1907 yılında İngiliz mühendis Henry Joseph Round tarafından kristal dedektör ile deney yaptığı sırada keşfedilmiştir. Silisyum karbür kristalleri ile uğraşmakta olan Round, kristalin belirli bölgelerine gerilim uyguladığında parıltılar gözlemlemiştir.
Silisyum Karbür Kristsali.
Silisyum karbür kristalinin belirli bölgelerine gerilim uygulayarak parlamasını sağlayabiliriz.
İlk LED, kayıtlara 1927 yılında Round’dan bağımsız olarak, Rus araştırmacı Oleg Vladimirovich Losev, Rus Telsiz, Telgraf ve Telefon dergisinde “Parlayan Silisyum Karbür Algılayıcı ve Kristallerle Algılama” başlıklı bir makale yayımlamıştır ancak bu da yıllar içerisinde etkisini yitirmiştir.
İlk pratik LED, 1962 yılında Nick Holonyak, Jr. tarfından bulunmuş ancak LED’lerin ticari hale gelmesi 1960’lı yılların sonlarını bulmuştur. Ekim 1962’de ise Texas Instruments firması SNX-100 isimli ilk ticari LED’i üretmiştir. SNX100, 890nm dalga boyunda yani kızılötesi ışık yaymaktaydı.
İlk LED’ler sadece kırmızı renktedirler ve sadece gösterge ışıklarında, tabelalarda, laboratuar cihazları ve elektronik test cihazları gibi pahalı cihazlarda, TV, radyo, hesap makinesi ve saatlerde kullanılmışlardır. Bu LED’lerin yaydığı ışık ortam aydınlatmasına yeterli değildir.
1972’de Siemens Semiconductor Division tarafından (Bugün Osram Optosemiconductor olarak faaliyetini sürdürüyor) ilk radyal kılıf LED üretildi.
80’lerin sonu, 90’ların başında iki büyük aşama kaydedildi;
• Kırmızı LED’e ilave olarak sarı, yeşil, mavi ve beyaz LED’ler geliştirildi.
• Işık verimlilikleri arttırıldı.
1994’de önce kırmızı ve sarı ardından yeşil renkler trafik ışıklarında kullanılmaya başlandı. VW başta olmak üzere otomobil endüstrisinde kullanılmaya başlandı. Araçlarda 3. fren lambası olarak kullanılmaya başlandı.
Yeni milenyum ile birlikte titreşimlerden etkilenmeme özelliğinden dolayı araç tasarımcıları gösterge aydınlatması, stop lambası, fren lambaları, sinyal lambaları olarak LED dizinlerini kullandılar. Birkaç firma far lambası prototipleri geliştirdi.
1994 Yılında trafik lambalarında kullanılmaya başlandı. 2000’den sonra sarsıntılardan zarar görmemesinde dolayı araçlarda kullanılmaya başlandı ve 2010 itibariyle evlerde ve iş yerlerinde aydınlatma olarak kullanıma sunuldu.
